ABŞ və Britaniya virusla bacarmır, yoxsa... - Tofiq Zülfüqarovdan maraqlı açıqlamalar

Belə fikirlər də var ki, hər iki dövlətin virusla bacarmadığı yönündə piar aparılır. Bununla belə durumun gerçək olduğu barədə də rəylər var. 

Azərbaycanın sabiq xarici işlər naziri Tofiq Zülfüqarovun məsələlərə fərqli yanaşması var: “Bunu demək çətindir. Amerikanı götürsək, görərik ki, bu ölkənin neft sənayesi bir faiz təşkil edir, amma səhiyyəsi, ümumdaxili məhsulu 16%-dir. Bu da onu göstərir ki, bu ən güclü səhiyyə sistemlərindən biridir. Böyük Britaniya barədə rəqəmlər yadımda deyil. Amma deyə bilərəm ki, bu ölkənin də səhiyyəsi ən güclü sistemlərdən biridir. Bu ölkələrin təcrübəsi də böyükdür. Hər iki ölkədə sistem elə qoyulub ki, səhiyyə dövlət tərəfindən maliyyələşir. Orada həm də maaşlar yüksəkdir. Əgər bu ölkələrdə dediyim kimi, formalaşmış sistemin olmasına baxmayaraq, belə problemlər ortaya çıxıbsa, yəni ölənlərin sayı bu qədər çoxdursa, demək çox ciddi bir məsələdir. İndiyə qədər onun fəsadları, səbəbləri heç kəsə məlum deyil. Amma bunu deməyi vacib bilirəm. Azərbaycan birinci ölkələrdən idi ki, ciddi tədbirləri görür. Bizdə karantinin ilk günləri olanda yaxşı yadımdadır ki, Böyük Britaniyanın baş naziri Boris Conson virusa yoluxmuşdu. O zaman məlum idi ki, bu çox ciddi məsələdir. Artıq iş o yerə çatıb ki, baş nazir də xəstələnib. Hamı eyni vəziyyətdədir. Xəstəliyin hansısa təhlükələrini bəlkə də hiss etmirik. Onu da deyim deyim ki, digərləri də bu məsələyə bir o qədər ciddi yanaşmırdılar. Sonda göründü ki, bu çox ciddi bir məsələdir. Allah millətimizi qorusun. Gəlin, bu məsələyə çox ehtiyatlı yanaşaq. “Ehtiyat igidin yaraşığıdır”. İstənilən halda ehtiyatlı olmaq lazımdır. Bizdə bəzi problemlər var. Müharibə vəziyyətindəyik. Həm də bizi istəməyənlər çoxdur. Millətin sağlamlığı çox ciddi bir məsələdir. Təbii ki, çətinliklər var. İnsanlar öz evlərində belə darıxırlar, maliyyə baxımından əziyyət çəkirlər. Amma onu yaxşı yadda saxlamalıyıq ki, bunlar bəlkə də böyük problemlərin qarşısını alır. Hər halda mən bu fikirdəyəm. Məndə də spesifik yanaşma var idi. İndi də bu cür yanaşma mövcuddur. Amma eyni zamanda hesab edirəm ki, hər birimiz tələblərə əməl etməli, deyilənləri həyata keçirməliyik. Qaydalara riayət etmək borcumuzdur. Daha pis vəziyyətin yaranmasına imkan verməməliyik. Yaxınlarımız, qohumlarımız, ailə üzvlərimiz, millətimiz üçün bu çox vacibdir”.

Sabiq nazir koronavirusun Amerika tərəfindən ortaya atıldığı barədə iddialardan da danışdı: “Dünyada indi hamı eyni vəziyyətdədir. Heç kəs deyə bilməz ki, bu məsələdə mütəxəssisəm. Həkimlərin özü də virus barəsində heç nə deyə bilmirlər. Onlar sadəcə sanitariya tələblərinə əməl etməyə çağırırlar. Bunun kökləri nədir, yayılma mexanizması nədən ibarətdir, bu kimi məsələlər açıq qalıb. Əvvəl deyilirdi ki, hansısa xüsusiyyətləri olan insanlara yayıla bilər. Amma indi görürük ki, bu belə deyil. Hamımız internetdəyik və məlumatları oxuyuruq. Artıq deyirlər ki, koronavirusun müxtəlif növləri var. Görünən budur ki, yetərincə kimsədə məlumat yoxdur. Bunu etiraf etmək lazımdır. Məsələyə spesifik də, ciddi də yanaşa bilərik. Əsas olan odur ki, hansı tələblərə əməl etməliyik ki, yaxınlarımızı, ailəmizi bu bəlalardan qoruyaq. Ola bilsin, kimsə bunu ortaya atıb ki, hansısa problemləri yaratsınlar, yaxud nələrinsə qarşısını alsınlar, bu da mümkündür. Amma bu da var ki, bəlkə belə deyil? Doğrudan bu xəstəlik böyük problemlər yarada bilər. Elə Amerikanı götürək. Prezident Donald Trampın məlum yanaşması var idi. Elə Boris Consonun özünü də misal çəkə bilərik. Digər ölkələrin də adını çəkmək mümkündür. Amma indi görürük ki, o ölkələrdə də ciddi şəkildə karantin tətbiq olunmaqdadır. Mənim yanaşmam belədir. Hər halda gəlin məsələyə ciddi şəkildə yanaşaq. Görək sonu necə olacaq”.

T.Zülfüqarov koronavirusun dünya iqtisadiyyatını çökdürdüyü yönündə deyilənlərə də toxundu: “Xəbərlərdən də görünür ki, Amerikanın da dövlət borcu koronavirusla mübarizə səbəbindən artıb. Bu borcların qarşısını almaq, ödəmək üçün təzə pullar, qiymətli kağızlar çap olunacaq. Yəni Amerika vaxtı ilə borc götürülən pulları daha yüngül valyutada qaytaracaq. Burada digər məsələlər də mövcuddur. Avropa İttifaqı, digər ölkələri də misal çəkə bilərik. Onların borcu avronun dəyəri ilə əlaqəli olacaq, yəni nə qədər aşağı düşməlidirsə, o şəkildə də həyata keçiriləcək. Biz kağızlarla üz-üzə qalacağıq. Vaxtı ilə biz o pulları qazanmaq üçün onlara neft satırdıq. Bunlar məntiqli işlərdir. Neft Fondu və digər fondlarda cəmlənən pulları daha səmərəli xərcləmək lazımdır. Bir gün görəcəyik ki, qiymətli kağızlar adi kağız kimi bir şey olacaq. Yəni belə fikirlər də mövcuddur. Bunu istisna etmək olmaz. Kimin əlində maliyyə imkanları varsa, məsələni təbii ki, öz xeyrinə həll etməyə çalışacaq. Bu ehtimallar mövcuddur və bunu görməliyik. Heç kim deyə bilməz ki, bu proseslərin nəyə görə olduğunu dəqiq bilirəm. Mən də sadəcə fikirlərimi bölüşdüm, amma məsələyə dəqiq fikir bildirməyə hazır deyiləm”.