Sabir Rüstəmxanlı: Atatürk Türkiyəni sülh və barış yoluna çıxardı…

Öncə elə bildim bu olay hansısa bir düşmən ölkəsində baş verir; Türkiyədən, türklərdən qisas almaq üçün edirlər bunu; Suriyada, İraqda, Yunanıstanda, Balkanların bir köşəsində unudulub qalmış türk nişanələrindən biriymiş, indi uçurub atmaqla tarix boyu yaşadıqları məğlubiyyətlərin, yenilgələrin intiqamını alırlar.



Sonra bu vəhşiliyin Diyarbəkirdə,Türkiyənin bir il-vilayət mərkəzində, türklüyün çox qədim ocaqlarından birində baş verdiyini duyanda qanım dondu, ayağım yerə yapışdı…



Bəli, Türkiyə cümhuriyyəti torpaqlarında “Nə mutlu türküm deyənə!” yazılmış onbeş-onaltı metrə uzunluğunda tarixi bir daş lövhə, abidə sındırıldı. Qaynaqçılar alov yaya-yaya dəmir bəndləri kəsir, qaldırıcı kran “mutlu”, “türkəm ”, “Atatürk” sözlərini vəhşi bir ehtirasla qırır, dağıdır, çöplük arabasına yığır, tamaşa edənlər bayram edirmişcəsinə əl çalırdılar.



Elə bil Türkiyədə türklüyü uçurur, Oğuz xanların, Metelərin, Çağrı bəylərin, Alparslanların, Osman Qazılərin, Fatehlərin, bu torpaqlarda şəhid olmuş atalarımızın ruhunu yıxıb-yaxır, onların anılarını, bizə miras buraxdıqları nə varsa hamısını birdən torpağa gömür, yox edirdilər…



Televizor da ayrıntıları ilə göstərirdi bu vandalizmi…



Şaşılmışdım… Nə baş verir Türkiyədə? Dövlət çevirilişimi, inqilabmı oldu, yadelli düşmənlərin əlinəmi keçdi ölkə? Türk sözünü dilə gətirmək yasaqlandımı? Türkiyədə türk olmaq utanc gətirdimi? Yüzillər boyu dünyaya yön vermiş şərəfli bir millət bu qədərmi yox sayılır?



Türkiyə qardaş dövlətdir. İçdəki siyasi mübarizələrə, politik partilər arasındakı hakimiyyət savaşlarına qarışmaq, kimisə suçlamaq, olaylara hakimlik etmək bizim işimiz deyil! Lakin mən bir türkəm və bu adın şərəfini qorumaq görəvi həm də mənə aiddir! Bir millət vəkili, siyasi partinin gənəl başqanı, Dünya Azərbaycanlıları Konqresinin eşbaşqanı olaraq dünyada hara getdimsə Azərbaycanın üzləşdiyi haqsızlıqlarla yanaşı, eyni zamanda Türkiyənin sorunlarından danışdım, Türkiyəni savundum, ”türklər soyqırımı yapmamışdır, əsil çoyqırım türkə yapılmışdır” söylədim. Türk düşmənləri o soyqırımı davam etdirirlər… Diyarbəkirdə baş verən də onun bir görüntüsüydü…



Mənim üçün Azərbaycan türkü ilə Anadolu türkü arasında fərq yoxdur. Araya sınır çəkməklə milli kimlik dəyişilməz! Türkiyənin uğurlarına sevindiyim kimi, onun acılarını da öz acım olaraq yaşayıram… Və bir çox suallar var ki, onları Türkiyə vətəndaşları kimi mən də sora bilərəm.



Ey 75 milyonluq Türkiyə, Sən hara baxırsan? Baxırsansa niyə görmürsən? Baxmırsansa gözünü tutan nədir? Atatürkün qurduğu bir dövlətdə onun adı, xatirəsi niyə hər gün yeni sayqısızlıqlara tuş olur? Böyük Atatürk onun qurduğu dövlətin bu günkü yönəticilərinin qarşısında hansı suçun sahibidir? Gizli gedən Atatürkü cuçlama məhkəməsində böyük öndəri savunan bircə nəfər dövlət görəvlisi, rəsmi vəkil yoxdurmu?



Günahı nədir Atatürkün? Bəlkə dünya imperializminin planlarını pozaraq, Osmanlının sonuyla türkün sonuna çıxacaqlarını zənn edənlərin niyyətlərini gözlərində qoyması; türkə düşmən kəsilən Avropa güclərinin hamısının bir yerdə burnunu ovması? Bəlkə Anadolu insanını – türklü, kürdlü, lazlı, cərkəzli, kölə olmaq təhlükəsindən qurtarıb, hamısının başını ucaldan, ləyaqətini qoruyan Türkiyə cümhuriyyətini qurması? Bəlkə XX yüzilin ən parlaq, dahi şəxsiyyətlərindən biri olması? Bəlkə dünyanın məşhur, amma saxtakar liderləri çeşidli adlar altinda öz imperiya təfəkkürlərini davam etdirəndə, onlara dərs verərək, imperatorluqdan imtina edib, öz halal yurduna sahiblənməsi? Bəlkə türkün əyilməzliyini və qüdrətini göstərməsi? Bəlkə dış güclərin etkisiylə Anadoluda düşmən halına gətirilən, didişən param-parça tayfa, əşirət, məzhəb, təriqət qatmaqarışıqlığının yerinə Türkiyəni bölünməz bir bütövə çevirməsi, türk kimliyini qoruyub yaşatması? Bəlkə apardığı demokratik islahatlar, xilafət düşüncəsinin yerinə demokratik təfəkkürü gətirməsi, Doğunun ən sivil, çağdaş, modern bir dövlətini qurması? Bəlkə bütün bunların hamısı? Bir sözlə, dərdiniz nədir sizin?



Vicdanı olan hər kəs bilir ki, soruya çevrilən bu məsələlərin hər biri Atatürkü ötən yüzilin ən parlaq şəxsiyyətinə çevirmişdir! O, türk əsgəridir, məğlubiyyət bilməyən sərkərdədir, liderdir, təkrarsız fikir adamıdir, alimdir, gözəl insandır, dahidir, Türkiyənin qədərini yaşamış bir çox xalqlara yol göstərən xilaskardır… Ötən yüzilin şöhrətli Avropa liderlərinin dar irqçi-nasist düşüncələri dünya savaşlarına və 100 milyondan çox incanın canına mal olduğu halda Atatürk Türkiyəni sülh və barış yoluna çıxardı…



Bir insan öz milləti və dövləti üçün bundan artıq nə eləməliydi ki, onun ruhunu sakit buraxsınlar? Bunların xalqdan və Allahdan qorxuları yoxdurmu?



Gizli məhkəmə dedim. Bəlkə də belə bir məhkəmə yoxdur, ancaq gizli bir əl var. Bu əl gecə-gündüz türk və Atatürk izlərini silməklə məşğuldur. Bir də gözünü açırsan Atatürk hava limanının biletlərində də Atatürk sözünü bula bilmirsən. “İstanbul. Terminal 1 və ya 2”. Vəssalam. Atatürkün daşı çox ağırdır! Ötən yüzildə yadelli düşmənlər qaldıra bilmədilər, başlarına düşdü. Məncə, indi də onu qaldırmağa çalışanlar öz başlarını da düşünməlidirlər…



Türk gəncliyinə andı unutduranların niyyəti onlara fatihə öyrətməkdir ki, türklüyə fatihə oxusunlar…



“Türk” sözü Türkiyədə, eləcə də Azərbaycanda niyə bu qədər qıcıq doğurur? Bəlkə elə düşünürlər ki, illər boyu bizim axırımıza çıxdılar və indi türkə nə qədər istəsələr həqarət edə bilərlər?



Atatürk “türkəm” sözü arxasında yalnız türk etnik kimliyini düşünmürdü, Türkiyədə yaşayan bütün insanların birliyini, bərabərliyini düşünürdü! Bu etnik milliyyətçilik deyildi, vətəndaş millətçiliydi, dövlət təəssübüydü, Türkiyədəki xalqları birləşdirib qorumağın yeganə yoluydu. Amerikan, fransız, ispan qavramları də eyni şəkildə, öz ölkələrində birləşdirici amildir. Həmin ölkələrdə kim bu sözlərə həqarət edə bilər?



Bunu anlamayanlar, zəhmət çəkib, tarixə baxsınlar. Oğuz xan dövlətin başına keçərkən ətrafındakılara “mən sizi oğuzladım” demişdi. Bu, bir işarəylə bütün fərqli etnosların bir anda oğuza çevirmək istəyi deyildi. Bu, o deməkdi ki, “bundan sonra mən sizin hamınıza bir gözlə baxıram”… Osmanlı, özbək isimləri də belə yaranmışdı. Atatürk “türkəm” yerinə nə deyə bilərdi? Anadoluda Şumer, Troya zamanından yaşayan bir türklük var, səlcuqlar onların qədim, ancaq unudulmamış iziylə gəlmişdilər. Bu dövəti quran, qanıyla, canıyla qoruyan insanlar türkdür. Bunu deməklə başqa xalqlar inkar edilmir, Atatürkün dahiliyinin nəticəsidir ki, bu gün Türkiyədə etnik-mədəni kimliklər də yaşayır, kimsə kimsənin özünü kürd və ya bosnak saymasına mane olmur.



Lakin onların hamısını qardaşlıq duyğusuyla ətrafında cəmləşdirib əyilməz gücə çevirən türkdür. Türk hamıya qucaq açıb. İslam dünyasının çeşidli bölgələrində, Rusiyada, Çində zülm görənlər də Türkiyəyə qaçıb, Türkiyəyə sığınıb, türk olmaqla fəxr ediblər. İndi arxayınçılığa çıxandan, məhv olmaq təhlükəsi keçib-gedəndən sonra sığındığın qucağa təpik atmaq nankorluqdur. Bu gün türk sözünü inkara qalxanların Qurtuluş savaşındakı düşmənlərdən heç bir fərqi yoxdur! Ölkədə demokratiyanı gəlişdirmək bəyanatları, çeşidli açilımlar bir xalqı dirçəldib başqasını boğacaqsa bunun nəyi demokratiyadır? Türkü inkarla, adını dilə gətirməməklə başqa xalqların silahına və hər cür tələbinə boyun əymək qardaşlıq deyil, qardaşlığın axırına çıxmaq, Türkiyəni arasıkəsilməz münaqişələrə sürükləməkdir. Kürdü, lazı, gürcünü, kimi istəyirsiniz böyüdə bilərsiniz, hər xalqa sayğı göstərilməlidir, ancaq Türkiyənin və böyük Türk xalqının kicildilməsi, aşağılanması hesabına yox!



Azərbaycanda heç vaxt türk-kürd ayrılığı olmayıb, qardaş kimi yaşamışıq. Amma bu gün terror başçıları əllərindəki silaha güvənərək, Güney Azərbaycandakı 35 milyon Azərbaycan türkünü yox sayaraq, az qala Urmiyanı da kürd şəhəri hesab edir, Təbrizə də dil uzadırlar. Bu iddialar məcbur eləyir deyək ki, əziz qardaşlar, cinlilər, hindistanlılar sürətlə çoxalırlar deyə, bütün dünyaya və ya bütün qonşu torpaqlarına iddia eləyə bilməzlər! Diyarbəkir yüzillər boyu Azərbaycan türklərinə məxsus olmuş bir şəhərdir, Uzun Həsən zamanında və bir sıra başqa dönəmlərdə Azərbaycanın paytaxtı olub. Çaldıran savaşından sonra on minlərlə Azərbaycan türkü ordan köçüb getdi və etnik tərkib dəyişildi. Bu gün türk sözünü meydandan götürmək olar, lakin Diyarbəkirin tarixindən, havasından, suyundan, dağlarının hafizəsindən silmək olmaz!



Atatürk dünyaya göz yumarkən vaxtı soruşub: “Saat kaç?” Bu, onun son sözləri olub. Bilirdi ki, onun gedişiylə öz saatı dayansa da Türkiyənin, türk xalqının zamanı, yolu dayanmayacaq. Türk sözü Sakadan Balkanlara, Avroasiya boyda bir genişlikdə min illərdir dipdiri yaşayır. Nə yaxşı, Türkiyədə türk sözünə saldıranların əli oralara çatmır…