01 oktyabr 2024
54
“Hizbullah” İsraildən necə qisas alacaq? -“Nezavisimaya qazeta”
Livanın “Hizbullah” hərəkatı Həsən Nəsrullahın öldürülməsindən sonra yeni liderin seçilməsi ilə bağlı xəbərləri təkzib edib. Qrupun diqqəti İsrailin təzyiqlərinə cavab vermək üçün variantların işlənib hazırlanması üzərində cəmlənib. Müvəqqəti olaraq rəhbərliyi öz üzərinə götürən təşkilatın baş katibinin müavini Naim Qasim yaraqlıların yəhudi dövlətinin gözlənilən quru işğalını dəf etməyə hazır olduğunu bildirib.
Mütəxəssislər hesab edirlər ki, “Hizbullah” 1992-ci ildə Argentinadakı İsrail səfirliyində törədilən terror aktı kimi mürəkkəb bir qisas aktı həyata keçirə bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
“Hizbullah” rəsmi açıqlamasında təşkilatın yeni baş katibinin hələ seçilmədiyini açıqlayıb. Qrup komandanlıq strukturunda baş verən bütün dəyişikliklər barədə ictimaiyyətə məlumat verəcəyini vurğulayıb. Doğrudur, bu, İsrailin ali rəhbərliyə maksimum ziyan vurmaq istəyinə görə “Hizbullah”ın sadəcə olaraq məxfilik rejimini gücləndirə biləcəyinə dair şübhələri aradan qaldırmır.
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində (BƏƏ) fəaliyyət göstərən “The National” nəşrinin mənbələri bildiriblər ki, Qasim hələlik liderlik vəzifəsini öz üzərinə götürüb, Nəsrullahın qohumu Haşim Safiəddin isə müəyyən mərhələdə baş katib elan olunacaq. Mərhum cari hadisələrdən xeyli əvvəl onu öz xələfi edib.
Qasimin sentyabrın 30-da çıxışı açıq şəkildə göstərir ki, “Hizbullah” yeni liderlə bağlı hələ qərar verməyib. O, qrupun Nəsrullahın varisini ən qısa zamanda tapacağına söz verib. Qasimin sözlərinə görə, “Hizbullah”ın kadr strukturu ona son aylarda israillilərin məqsədyönlü hücumları nəticəsində ciddi zədələnmiş bütün komanda zəncirinin əvəzini tapmağa imkan verir.
Baş katibin müavini Benyamin Netanyahunun rəhbərlik etdiyi hökumətə birgə sərhəd bölgəsində hərbi fəaliyyəti azaltmağın zəruriliyi barədə xəbərdarlıq edib: “İsraillilər qurudan hücuma qərar verəcəyi təqdirdə biz buna hazırıq. Müqavimət qüvvələri quru toqquşmasına hazırdır. Düşmən öz məqsədlərinə nail ola bilməyəcək”.
O əlavə edib: “ABŞ İsrailə Livanda kütləvi qətllər törətməkdə kömək və onu İsrail əsgərlərinin Livan torpaqlarına və mülki insanlara hücum etmək üçün istifadə etdiyi ölümcül silahlarla təmin edir. Livana qarşı qəddar təcavüzə əl atmaqla öz məqsədlərinə çatmayacaqlar. Qələbəyə əminik və 2006-cı il müharibəsi zamanı əldə etdiyimiz kimi uğur qazanacağıq”.
ABŞ administrasiyası Nəsrullahın “Hizbullah”ın əsas xarici himayədarı olan İranın birbaşa qisas alacağı ehtimalını ciddi şəkildə hesablayır. Bu barədə onlar CNN-ə bildiriblər.
Üstəlik, Tehran öz yurisdiksiyasında baş verən səs-küylü qətlə görə hələ də düşmənə cavab verməyib. Söhbət İran paytaxtında səfərdə olan HƏMAS Siyasi Bürosunun rəhbəri İsmayıl Haniyənin sıradan çıxarılmasından gedir.
CNN mənbələri bildirir ki, Vaşinqton müdafiəsini gücləndirmək üçün Yaxın Şərqdəki müttəfiqi ilə işləyir. Onların sözlərinə görə, artıq Yaxın Şərqdə hərbi qüvvələrinin yerləşdirilməsində dəyişikliklər edən Amerika tərəfi mümkün hücumu dəf etmək üçün israillilərə kömək etməyə hazırdır.
İranlıların qətiyyəti hələ də şübhə altındadır. İslam Respublikası Nəsrullahın öldürülməsindən bir müddət əvvəl, sadəcə olaraq, “Hizbullah”ın İsrailə birbaşa hücum etmək istəyini qeyri-münasib şərtləri əsas gətirərək rədd edib.
İsrail rəhbərliyi üçün, Bayden administrasiyasının bütün narahatlıqlarına baxmayaraq, “Hizbullah” mövqelərinə hücumların dayandırılması məsələsi prinsipial problem kimi görünmür. Yəhudi dövlətinin müdafiə naziri Yoav Qalant sentyabrın 30-da şimal dairəsinin hərbçiləri ilə görüşdə deyib:
“Nəsrullahın aradan qaldırılması çox mühüm addımdır, lakin bu, hamısı deyil. Biz havadan, dənizdən və qurudan lazım olan hər şeydən istifadə edəcəyik. Əlimizdə olan bütün imkanlardan yararlanacağıq. Lazım olan hər şey ediləcək, məqsədimiz şimallıları öz evlərinə qaytarmaqdır”.
Bu niyyətin təsdiqi olaraq İsrail ordusu sentyabrın 30-da Fələstin qruplaşmalarının Livan qolu əsas komandirlərinə qarşı zərbələr təşkil edib.
“The National”ın Livandakı mənbələrinə görə, İsrail Nəsrullahın varisini şiə təşkilatının qarşıdurma mövqeyini qoruyub saxlamaması ilə bağlı fikrini dəyişməyə məcbur edə bilər. Nəşrin həmsöhbətlərindən biri belə izah edib:
“Hazırda bu partiyadan qalanın hansı istiqamətə hərəkət edəcəyi sualına cavab yoxdur. Biz hələ yolun əvvəlindəyik. “Hizbullah” üçün işlər daha da pisləşə bilər”.
Bundan əlavə, Nəsrullahın ölümündən sonra Yaxın Şərqdə İrana sadiq dövlət və qeyri-dövlət oyunçularından ibarət klub – “müqavimət oxu” onun məxfi məlumatlarının qorunması ilə bağlı kəskin sualla üzləşib. “Financial Times” mənbələri iddia edir ki, İsrail kəşfiyyatı təhlükəsizlik dəlikləri sayəsində “Hizbullah”ın zirvəsini izləyib. Onların fikrincə, “Hizbullah” əməliyyatçılarının Suriya müharibəsində iştirakı onun komandirləri və komanda məntəqələri ilə bağlı bütün vacib məlumatları faktiki olaraq ifşa edib. Bu məlumatları emal etmək üçün yəhudi dövləti müəyyən mərhələdə süni intellekt texnologiyasından istifadə etməyə başlayıb. “Financial Times” həmsöhbətlərinin fikrincə, bu zəifliklər Nəsrullahın aradan qaldırılmasında amil olub.
İsrailin “Alma” Tədqiqat Mərkəzi xüsusi hesabatında xəbərdarlıq edir ki, “Hizbullah” hazırkı eskalasiya raundunun bir hissəsi olaraq bütün dünyada öz yataq hüceyrələrini aktivləşdirə bilər. Analitiklər xatırladırlar ki, “Hizbullah”ın əvvəlki lideri Abbas Musəvi 1992-ci ilin fevralında aradan götürüldükdən cəmi bir ay sonra şiə təşkilatının məxfi “910-cu bölməsi”nin üzvləri Argentinadakı İsrail səfirliyi yaxınlığında güclü terror aktı həyata keçirə biliblər.
Son onilliklər ərzində “Hizbullah”ın Qərb yarımkürəsində kəşfiyyat şəbəkəsini gücləndirə bildiyini nəzərə alsaq, İsrail rəhbərliyinin növbəti prioritet məqsədi yatmış hüceyrələrin işinə cavabdeh olan elitanı təmizləmək olmalıdır, - deyə “Alma” vurğulayır.
Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, “Hizbullah” qlobal hücumlar həyata keçirmək üçün bütöv bir infrastruktura malikdir. “Alma” hesabatda bildirib ki, “qrup uzun müddət yüksək səviyyəli təhlükəsizlik təlimi almış Livan və qeyri-Livan əsilli şiə əməliyyatçılardan istifadə edir. Onların əksəriyyətinin müxtəlif xarici vətəndaşlıqları və dünya üzrə sərbəst hərəkət etmələrinə kömək edən sənədləri var.
Bu agentlər, adətən, mülki pərdə altında fəaliyyət göstərirlər”.
Ekspertlər əlavə edirlər: bu agentlik Cənubi Amerika, Afrika və Asiyaya xüsusi diqqət yetirir. Bundan əlavə, son iki onillikdə həm Avropada, həm də ABŞ-da fəaliyyət göstərib.
Amerika əks-kəşfiyyatının bu il ABŞ-nın keçmiş prezidenti Donald Trampa, eləcə də onun administrasiyasının keçmiş məmurlarına qarşı sui-qəsd cəhdinin İran agentləri tərəfindən hazırlanması barədə ciddi məlumata malik olduğunu nəzərə alaraq, Vaşinqtonun bu hücumun yayılmasından narahat olmaq üçün bütün əsasları var. Livan-İsrail münaqişəsi onun ərazisinə keçir.